• Home
  • Het onderzoek
  • Wat u moet weten
  • Wat kan u doen?
  • Vragen?
  • Nieuws uit 2018
  • In English
CurieuzeneuzenCurieuzeneuzen
CurieuzeNeuzen Vlaanderen was het grootste burgeronderzoek ooit naar luchtkwaliteit in 2018
  • Home
  • Het onderzoek
  • Wat u moet weten
  • Wat kan u doen?
  • Vragen?
  • Nieuws uit 2018
  • In English

Home CurieuzeNeuzen Vlaanderen 2018Wat u moet weten over luchtkwaliteitOver CurieuzeNeuzen

Wat u moet weten over CurieuzeNeuzen

CurieuzeNeuzen is het grootste burgerwetenschapsproject naar luchtkwaliteit ooit. 20.000 Vlamingen hebben in mei 2018 via twee meetbuisjes gedurende 4 weken de hoeveelheid stikstofdioxide (NO2) aan hun raam gemeten. Stikstofdioxide is een goede indicator voor luchtvervuiling door verkeer.

Klik hier voor het wetenschappelijk rapport van het onderzoek (PDF)

Hoe werden de deelnemers geselecteerd?

Hoe werden de deelnemers geselecteerd?

CurieuzeNeuzen was een onverhoopt groot succes. Het aantal kandidaat meetlocaties (52.626) oversteeg ruimschoots het aantal beschikbare meetpakketten (20.000). We hebben dus — met pijn in het hart — een selectie moeten maken van de kandidaat meetlocaties. Deze selectie gebeurde volledig computergestuurd en op basis van strikt wetenschappelijke criteria.

Het wetenschappelijke doel van CurieuzeNeuzen was om werkelijke metingen van luchtkwaliteit (NO2) te vergelijken met een kaart die aangemaakt is door een computermodel en de luchtkwaliteit weergeeft. We hebben uit het grote aanbod van meetlocaties dus een selectie gemaakt met dit specifieke wetenschappelijk doel in het achterhoofd. De experten in het team hebben daarvoor speciale software ontwikkeld die een evenwichtige selectie maakt in de verschillende types van woonomgevingen over heel Vlaanderen.

Bij deze selectieprocedure hebben we voorrang gegeven aan scholen en overheidsgebouwen, gezien hun educatieve en maatschappelijke belang. Om een goede vergelijkingsbasis te hebben, dienen de metingen zo gestandaardiseerd mogelijk te verlopen. Dus hebben we in de eerste plaats gekozen voor meetlocaties aan de straatkant en op de eerste verdieping (zoals ook vooraf aangekondigd).
Daarnaast hebben we de selectie van meetpunten laten afhangen van volgende criteria:


  • Evenwichtige verdeling tussen stad en platteland.

  • Goede ruimtelijke spreiding over Vlaanderen.

  • Evenwichtige verdeling over de verschillende types van woonomgevingen (weinig/veel verkeer, smalle/brede straat, open/gesloten bebouwing, enz.)

  • Specifieke aandacht voor meetlocaties waar we weten dat het computermodel minder accuraat is (bv. bij lintbebouwing, aan verkeerslichten, aan spoorwegovergangen)

  • Het feit dat een meetpunt niet geselecteerd is, betekent dus zeker niet dat het geen interessante meetlocatie zou zijn. Integendeel, het betekent eenvoudigweg dat er dichtbij gelijkaardige locaties waren, waaruit we er slechts een beperkt aantal konden selecteren. Kortom, dichtbij in de buurt hing zeker een meetopstelling in een gelijkaardige type van woonomgeving.

Hoe werken de meetbuisjes?

Infografiek Palmes tubes

Hoe werden de data verwerkt?

De buisjes werden geanalyseerd in het labo, daar rapporteerde men de totale hoeveelheid opgevangen NO2. We moeten ervoor zorgen dat de resultaten representatief zijn want de meetwaarde van de buisjes vertonen een lichte afwijking die gecorrigeerd moet worden. Om die correctie te bepalen, hebben we onze CurieuzeNeuzen-meting ook aan verschillende meetstations van de Vlaamse Milieumaatschappij uitgevoerd. Die meetstations meten het hele jaar door stikstofdioxide met gesofisticeerde apparatuur. De meting aan het meetstation corrigeert de meting van onze meetbuisjes. Dat is de kalibratie en deze correctie wordt toegepast op alle meetresultaten. Dankzij een piekfijne kalibratie kunnen we wetenschappelijk valabele resultaten bekend maken.

Wat is een indicatieve jaarwaarde?

De deelnemers van CurieuzeNeuzen hebben gedurende 4 weken de hoeveelheid NO2 aan hun raam gemeten. Toch worden de resultaten weergegeven op jaarbasis. Hoe doe je dat correct? Op basis van het maandgemiddelde, berekenden we het jaargemiddelde. Hiervoor deden we beroep op de vaste meetstations van de Vlaamse Milieumaatschappij verspreid over Vlaanderen.

Voor een 60-tal VMM-meetstations hebben we de NO2-concentratie voor mei 2018 vergeleken met de gemiddelde NO2-concentratie van de 12 voorafgaande maanden. Deze vergelijking toonde aan dat de waarden gemeten in mei 2018 gemiddeld 1,5 microgram per kubieke meter lager zijn dan het gemiddelde van de voorafgaande 12 maanden. Op basis hiervan hebben we de concentraties van mei 2018 omgerekend naar een “indicatieve jaarwaarde”. Het is de indicatieve jaarwaarde die de deelnemers als resultaat krijgen en die u op de CurieuzeNeuzen stippenkaart terugvindt.

Alle andere veelgestelde vragen

Lees alle veelgestelde vragen over het onderzoek.

Wat u nog moet weten over luchtkwaliteit

We meten NO₂

Meting ≠ blootstelling

Invloed van verkeer, industrie en buitenland

Luchtkwaliteit verschilt sterk van straat tot straat

Evolutie luchtkwaliteit

Helpt een groene omgeving?

Impact van nieuwe technologie

Over CurieuzeNeuzen Vlaanderen

CurieuzeNeuzen Vlaanderen was een burgerwetenschapsproject dat de luchtkwaliteit in Vlaanderen in kaart bracht. Het was een initiatief van Universiteit Antwerpen, De Standaard en de Vlaamse Milieumaatschappij, ondersteund door VITO, HIVA en Kariboo.

© 2018 · Curieuzeneuzen · Algemene voorwaarden

  • Home
  • Het onderzoek
  • Wat u moet weten
  • Wat kan u doen?
  • Vragen?
  • Nieuws uit 2018
  • In English